Tổng quan
Viêm bao gân de Quervain (de Quervain tenosynovitis) là một tình trạng đau đớn xảy ra ở các gân của cổ tay, ở phía ngón tay cái. Nếu bạn bị viêm bao gân de Quervain, bạn sẽ cảm thấy đau khi xoay cổ tay, khi nắm bất cứ thứ gì, hoặc khi nắm tay lại.
Mặc dù nguyên nhân chính xác của viêm bao gân de Quervain vẫn chưa được biết, nhưng bất kỳ hoạt động nào dựa trên chuyển động lặp đi lặp lại của bàn tay hoặc cổ tay – chẳng hạn như làm việc trong vườn, chơi gôn hoặc các môn thể thao dùng vợt, hoặc bế em bé – đều có thể khiến tình trạng này trở nên tồi tệ hơn.
Triệu chứng viêm bao gân de Quervain
Các triệu chứng của viêm bao gân de Quervain bao gồm:
- Đau gần gốc ngón tay cái
- Sưng gần gốc ngón tay cái
- Khó cử động ngón tay cái và cổ tay khi cần cầm, nắm thứ gì đó
- Cảm giác “dính” ở ngón tay cái khi bạn cử động nó
Nếu tình trạng này diễn ra quá lâu mà không được điều trị, cơn đau có thể lan rộng hơn vào ngón tay cái hoặc cẳng tay hoặc cả hai. Cử động ngón tay cái và cổ tay có thể làm cho bạn thấy đau hơn.
Khi nào bạn cần đi khám ?
Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn vẫn gặp vấn đề với cơn đau hoặc chức năng, và bạn đã thử những biện pháp sau nhưng không đỡ:
- Không sử dụng ngón tay cái bị đau
- Chườm lạnh vùng bị đau
- Sử dụng thuốc chống viêm không steroid, chẳng hạn như ibuprofen (Advil, Motrin IB, những nhãn hiệu khác) và naproxen natri (Aleve)
Nguyên nhân gây viêm bao gân de Quervain
Chứng viêm bao gân de Quervain xảy ra ở hai gân của cổ tay, phía ngón tay cái. Gân là cấu trúc giống như dây thừng gắn cơ vào xương.
Việc sử dụng gân quá mức trong thời gian dài, chẳng hạn như lặp đi lặp lại một cử động tay nhất định ngày này qua ngày khác, có thể gây kích ứng lớp phủ xung quanh những sợi gân. Nếu lớp phủ bị kích ứng, những sợi gân có thể dày lên và sưng lên. Sự dày lên và sưng lên này hạn chế chuyển động của những sợi gân qua đường hầm nhỏ nối chúng với gốc ngón tay cái.
Các nguyên nhân khác của chứng viêm bao gân de Quervain bao gồm:
- Viêm khớp, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp (rheumatoid arthritis).
- Chấn thương trực tiếp vào cổ tay hoặc gân, có thể gây ra mô sẹo và hạn chế chuyển động của gân
- Giữ chất lỏng, chẳng hạn như do thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ
Các yếu tố làm tăng khả năng mắc chứng viêm bao gân de Quervain
Các yếu tố rủi ro đối với viêm bao gân de Quervain bao gồm:
- Tuổi. Những người trong độ tuổi từ 30 đến 50 có nguy cơ mắc chứng viêm bao gân de Quervain cao hơn so với những người ở các nhóm tuổi khác, kể cả trẻ em.
- Giới tính. Chứng viêm bao gân de Quervain phổ biến hơn ở phụ nữ.
- Có thai. Chứng viêm bao gân de Quervai có thể liên quan đến mang thai.
- Chăm sóc trẻ em. Việc thường xuyên bế, nâng một em bé khiến bạn cần sử dụng ngón tay cái nhiều, có thể gây ra chứng viêm bao gân de Quervain.
- Công việc hoặc sở thích liên quan đến chuyển động tay và cổ tay lặp đi lặp lại. Những hoạt động này này có thể góp phần gây ra chứng viêm bao gân de Quervain.
Biến chứng
Khi viêm bao gân de Quervain không được điều trị, bạn sẽ khó sử dụng bàn tay và cổ tay một cách bình thường. Cổ tay có thể mất một phần phạm vi chuyển động.
Chẩn đoán
Để chẩn đoán viêm bao gân de Quervain, bác sĩ sẽ kiểm tra bàn tay của bạn để xem bạn có cảm thấy đau khi bị đè lên cổ tay phía ngón tay cái hay không.
Bài kiểm tra
Bạn có thể được yêu cầu thực hiện bài kiểm tra Finkelstein, trong đó bạn gập ngón tay cái vào lòng bàn tay và gập các ngón tay khác xuống ngón tay cái. Sau đó, bạn gập cổ tay về phía ngón út. Nếu việc này gây đau cổ tay ở phía ngón tay cái, bạn có thể bị viêm bao gân de Quervain.
Các xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như chụp X-quang, thường không cần thiết để chẩn đoán chứng viêm bao gân de Quervain.
Điều trị viêm bao gân de Quervain
Điều trị viêm bao gân de Quervain nhằm mục đích giảm viêm, duy trì chuyển động ở ngón tay cái và ngăn ngừa tái phát.
Nếu bạn bắt đầu điều trị sớm, các triệu chứng của bạn sẽ cải thiện trong vòng 4 đến 6 tuần. Nếu viêm bao gân de Quervain bắt đầu trong khi mang thai, các triệu chứng có thể sẽ kết thúc vào khoảng cuối thai kỳ hoặc khi cho con bú.
Thuốc
Để giảm đau và sưng, bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng thuốc giảm đau mà bạn có thể mua mà không cần toa bác sĩ. Chúng bao gồm ibuprofen (Advil, Motrin IB, những nhãn hiệu khác) và naproxen natri (Aleve).
Bác sĩ cũng có thể đề nghị tiêm thuốc corticosteroid vào bao gân để giảm sưng. Nếu bắt đầu điều trị trong vòng sáu tháng đầu kể từ khi có triệu chứng, hầu hết mọi người sẽ hồi phục hoàn toàn sau khi được tiêm corticosteroid, thường chỉ sau một lần tiêm.
Trị liệu
Các biện pháp điều trị ban đầu cho viêm bao gân de Quervain bao gồm:
- Cố định ngón tay cái và cổ tay, giữ chúng thẳng bằng nẹp hoặc đai để giúp gân được nghỉ ngơi
- Tránh các chuyển động ngón tay cái lặp đi lặp lại
- Tránh cử động ngón tay cái khi di chuyển cổ tay từ bên này sang bên kia
- Chườm đá vào vùng bị đau
Bạn cũng có thể gặp một nhà trị liệu vật lý. Nhà trị liệu có thể xem xét cách bạn sử dụng cổ tay và đưa ra gợi ý về cách giảm căng thẳng cho cổ tay. Chuyên gia trị liệu của bạn cũng có thể hướng dẫn bạn các bài tập cho cổ tay, bàn tay và cánh tay. Những bài tập này có thể tăng cường cơ bắp, giảm đau và hạn chế kích ứng gân.
Phẫu thuật hoặc các thủ thuật khác
Phẫu thuật có thể được đề nghị cho các trường hợp nghiêm trọng hơn. Trong quy trình này, bác sĩ phẫu thuật kiểm tra vỏ bao quanh gân hoặc các gân liên quan và sau đó mở vỏ để giải phóng áp lực. Việc này cho phép các gân trượt tự do.
Bác sĩ của bạn sẽ nói chuyện với bạn về cách nghỉ ngơi, củng cố và phục hồi cơ thể sau phẫu thuật. Chuyên gia vật lý trị liệu hoặc chuyên gia trị liệu cơ năng có thể gặp bạn sau phẫu thuật để hướng dẫn bạn các bài tập tăng cường sức mạnh mới và giúp bạn điều chỉnh thói quen hàng ngày để ngăn ngừa các vấn đề trong tương lai.
Lối sống và chăm sóc tại nhà
Nếu bạn không cần phẫu thuật, việc chăm sóc tình trạng của bạn cũng giống như việc ngăn ngừa nó:
- Tránh di chuyển cổ tay của bạn theo cùng một cách lặp đi lặp lại.
- Đeo nẹp hoặc đai nếu được bác sĩ của bạn đề nghị.
- Thực hiện các bài tập được đề xuất.
- Lưu ý về các hoạt động gây đau, sưng hoặc tê ở ngón tay cái và cổ tay của bạn. Cố gắng tránh những hoạt động này và chia sẻ thông tin với bác sĩ của bạn.
Chuẩn bị cho buổi khám
Đặt lịch hẹn với bác sĩ của bạn nếu bạn bị đau tay hoặc cổ tay và nếu việc tránh các hoạt động gây ra cơn đau không giúp ích gì. Sau khi kiểm tra ban đầu, bạn có thể được giới thiệu đến bác sĩ chỉnh hình, bác sĩ thấp khớp, bác sĩ trị liệu tay hoặc bác sĩ trị liệu nghề nghiệp.
Đây là một số thông tin để giúp bạn sẵn sàng cho cuộc hẹn của bạn.
Bạn nên làm gì để chuẩn bị
- Viết ra những thông tin y tế quan trọng, bao gồm các bệnh lý khác mà bạn có và tất cả các loại thuốc và thực phẩm bổ sung mà bạn đang dùng.
- Những sở thích và hoạt động có thể làm căng bàn tay hoặc cổ tay của bạn, chẳng hạn như đan lát, làm vườn, chơi nhạc cụ, tham gia các môn thể thao dùng vợt, hoặc thực hiện các hoạt động lặp đi lặp lại tại nơi làm việc.
- Lưu ý bất kỳ chấn thương gần đây vào tay hoặc cổ tay của bạn.
- Viết ra một danh sách các câu hỏi để hỏi bác sĩ của bạn.
Dưới đây là một số câu hỏi cơ bản để hỏi bác sĩ, người sẽ đánh giá về các triệu chứng liên quan đến cổ tay hoặc bàn tay bạn.
- Nguyên nhân có khả năng nhất gây ra các triệu chứng của tôi là gì?
- Có thể có những nguyên nhân nào khác?
- Tôi có cần xét nghiệm để xác nhận chẩn đoán không?
- Bác sĩ đề nghị phương pháp điều trị nào?
- Tôi có một vấn đề sức khỏe khác. Làm thế nào để tôi quản lý các tình trạng này cùng nhau một cách tốt nhất?
- Tôi có cần phẫu thuật không?
- Tôi cần phải tránh các hoạt động gây ra tình trạng của mình trong bao lâu?
- Tôi có thể tự làm gì khác để cải thiện tình trạng của mình?
Đừng ngần ngại hỏi những câu hỏi khác.
Những gì bác sĩ sẽ hỏi bạn
Bạn có thể được hỏi:
- Các triệu chứng của bạn là gì và chúng bắt đầu khi nào?
- Các triệu chứng của bạn có trở nên tồi tệ hơn, hay không thay đổi?
- Những hoạt động nào kích hoạt các triệu chứng của bạn?
- Bạn có sở thích hoặc chơi môn thể thao nào liên quan đến các chuyển động lặp đi lặp lại của bàn tay hoặc cổ tay không?
- Những nhiệm vụ nào bạn thực hiện tại nơi làm việc?
- Gần đây bạn có bị chấn thương ở bàn tay hoặc cổ tay không?
- Việc tránh một số hoạt động có làm giảm các triệu chứng của bạn không?
- Bạn đã thử điều trị tại nhà chưa, chẳng hạn như dùng thuốc giảm đau không kê đơn? Có cách nào có ích không?
