Bệnh Still ở người lớn là gì?
Bệnh Still người lớn là một loại viêm khớp hiếm gặp, có biểu hiện đặc trưng là sốt, phát ban và đau khớp. Một số người chỉ mắc một đợt bệnh Still người lớn. Ở những người khác, bệnh lý này vẫn kéo dài hoặc tái phát.
Tình trạng viêm này có thể phá hủy các khớp bị ảnh hưởng, đặc biệt là cổ tay. Việc điều trị thường sử dụng thuốc, chẳng hạn như prednisone, để kiểm soát tình trạng viêm.
Triệu chứng của bệnh Still ở người lớn
Hầu hết những người mắc bệnh Still người lớn đều có sự kết hợp của các dấu hiệu và triệu chứng sau:
- Sốt. Bạn có thể bị sốt hàng ngày ít nhất 38.9 độ C trong một tuần hoặc lâu hơn. Cơn sốt thường lên đến đỉnh điểm vào cuối buổi chiều hoặc đầu giờ tối. Bạn có thể có hai đợt sốt mỗi ngày; nhiệt độ của bạn trở lại bình thường vào khoảng thời gian giữa hai đợt đó.
- Phát ban. Phát ban màu hồng (như màu thịt cá hồi) có thể xuất hiện và biến mất cùng với cơn sốt. Phát ban thường xuất hiện trên thân, cánh tay hoặc chân của bạn.
- Viêm họng. Đây là một trong những triệu chứng đầu tiên của bệnh Still người lớn. Các hạch bạch huyết ở cổ của bạn có thể bị sưng và đau.
- Khớp đau và sưng. Các khớp của bạn – đặc biệt là đầu gối và cổ tay – có thể bị cứng, đau và viêm. Mắt cá chân, khuỷu tay, bàn tay và vai cũng có thể bị đau. Sự khó chịu, đau đớn ở khớp thường kéo dài ít nhất hai tuần.
- Đau cơ. Đau cơ thường giảm theo cơn sốt, nhưng cơn đau có thể đủ nghiêm trọng để làm gián đoạn các hoạt động hàng ngày của bạn.
Các dấu hiệu và triệu chứng của chứng rối loạn này có thể giống với các dấu hiệu và triệu chứng của các tình trạng khác, bao gồm bệnh lupus và một loại ung thư gọi là ung thư hạch bạch huyết (lymphoma).
Khi nào cần đi khám
Nếu bạn bị sốt cao, phát ban và đau khớp, hãy đi gặp bác sĩ để khám. Ngoài ra, nếu bạn mắc bệnh Still ở người lớn và bị ho, khó thở, đau ngực hoặc bất kỳ triệu chứng bất thường nào khác, hãy gọi cho bác sĩ của bạn.
Nguyên nhân gây bệnh Still người lớn
Các bác sĩ không biết chắc chắn nguyên nhân gây ra bệnh Still ở người lớn. Một số nhà nghiên cứu nghi ngờ tình trạng này có thể xảy ra do nhiễm virus hoặc nhiễm vi khuẩn.
Các yếu tố rủi ro
Tuổi tác là yếu tố rủi ro chính khiến một người có thể mắc bệnh Still người lớn. Hai độ tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất là 15 đến 25 tuổi và 36 đến 46 tuổi. Nam và nữ đều có nguy cơ mắc bệnh như nhau.
Biến chứng của bệnh Still người lớn
Hầu hết các biến chứng của bệnh Still ở người lớn phát sinh từ tình trạng viêm mãn tính của các cơ quan và khớp. Dưới đây là các biến chứng:
- Phá hủy khớp. Tình trạng viêm mãn tính có thể làm hỏng khớp của bạn. Các khớp thường bị ảnh hưởng nhất là đầu gối và cổ tay. Các khớp cổ, khớp bàn chân, khớp ngón tay và khớp hông cũng có thể bị ảnh hưởng, nhưng ít thường xuyên hơn.
- Viêm tim. Bệnh Still ở người lớn có thể dẫn đến tình trạng viêm màng ngoài tim hoặc viêm cơ tim.
- Có chất lỏng dư thừa xung quanh phổi. Tình trạng viêm có thể khiến chất lỏng tích tụ xung quanh phổi của bạn, khiến bạn khó thở sâu.
- Hội chứng kích hoạt đại thực bào. Đây là biến chứng hiếm gặp nhưng có khả năng gây tử vong của bệnh Still người lớn. Trong biến chứng này, số lượng tế bào máu bị giảm đi, hàm lượng chất béo trung tính (triglyceride) tăng rất cao và chức năng gan trở nên bất thường.
Chẩn đoán bệnh Still người lớn
Không có xét nghiệm nào chỉ ra được bệnh Still ở người lớn. Các xét nghiệm bằng hình ảnh có thể tiết lộ tổn hại do bệnh này gây ra, trong khi các xét nghiệm máu có thể giúp loại trừ các tình trạng khác có triệu chứng tương tự.
Điều trị bệnh Still người lớn
Các bác sĩ sử dụng nhiều loại thuốc để điều trị bệnh Still ở người lớn. Loại thuốc mà bạn cần dùng sẽ tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và liệu bạn có bị tác dụng phụ hay không.
- Thuốc chống viêm không steroid. Các thuốc chống viêm không steroid mà không cần kê đơn, như ibuprofen (Advil, Motrin IB, những thuốc khác) hoặc naproxen natri (Aleve), có thể giúp giảm đau khớp và viêm khớp nhẹ. Các thuốc chống viêm không steroid mạnh cần được bác sĩ kê toa. Thuốc chống viêm không steroid có thể làm hỏng gan, vì vậy bạn cần xét nghiệm máu thường xuyên để kiểm tra chức năng gan.
- Steroid. Hầu hết những người mắc bệnh Still ở người lớn đều cần điều trị bằng steroid, chẳng hạn như prednisone. Những thuốc mạnh này làm giảm tình trạng viêm, nhưng có thể làm giảm khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể và làm tăng nguy cơ mắc bệnh loãng xương.
- Methotrexate. Thuốc methotrexate (Trexall) thường được sử dụng kết hợp với prednisone, giúp bác sĩ có thể giảm liều prednisone.
- Các thuốc sửa đổi phản ứng sinh học. Các thuốc như infliximab (Remiacade), adalimumab (Humira) và etanercept (Enbrel) đã cho thấy một số khả năng hứa hẹn, nhưng lợi ích lâu dài của chúng vẫn chưa được biết. Nếu các loại thuốc khác không có tác dụng, bác sĩ có thể đề xuất dùng thử anakinra (Kineret), tocilizumab (Actemra) hoặc rituximab (Rituxan).
Chăm sóc tại nhà
Dưới đây là những cách chăm sóc sức khỏe của bạn nếu bạn mắc bệnh Still ở người trưởng thành:
- Hiểu rõ thuốc của bạn. Ngay cả khi bạn không có triệu chứng trong một số ngày, bạn vẫn phải dùng thuốc theo khuyến cáo của bác sĩ. Việc kiểm soát tình trạng viêm giúp giảm nguy cơ biến chứng.
- Bổ sung cho chế độ ăn uống của bạn. Nếu bạn đang dùng prednisone liều cao, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc bổ sung thêm canxi và vitamin D để giúp ngăn ngừa loãng xương.
- Liên tục di chuyển. Mặc dù bạn có thể không muốn tập thể dục nếu khớp bị đau, nhưng tập thể dục được khuyến nghị cho tất cả các loại viêm khớp. Tập thể dục có thể giúp bạn duy trì phạm vi di chuyển, làm giảm đau khớp và cứng khớp.
Chuẩn bị cho cuộc hẹn khám với bác sĩ
Bạn có thể được tư vấn bởi bác sĩ chính, nhưng họ có thể giới thiệu bạn đến một chuyên gia về bệnh khớp (bác sĩ thấp khớp).
Dưới đây là một số thông tin để giúp bạn sẵn sàng cho cuộc hẹn khám của mình.
Những việc cần làm
Khi bạn đặt lịch hẹn, hãy hỏi trước xem bạn có cần làm gì không, chẳng hạn như nhịn ăn để làm xét nghiệm. Hãy viết ra:
- Các triệu chứng của bạn, khi nào các triệu chứng bắt đầu, tần suất bùng phát
- Các thông tin y tế chính, bao gồm bất kỳ tình trạng sức khỏe nào khác mà bạn đã được chẩn đoán
- Tất cả các loại thuốc, vitamin và thực phẩm bổ sung bạn dùng, bao gồm cả liều lượng
- Các câu hỏi để hỏi bác sĩ của bạn
Hãy đi cùng người nhà hoặc bạn bè, nếu có thể, để giúp bạn ghi nhớ thông tin bạn nhận được.
Đối với bệnh Still ở người lớn, các câu hỏi cơ bản cần hỏi bác sĩ bao gồm:
- Vấn đề gì có khả năng gây ra các triệu chứng của tôi?
- Có những nguyên nhân khác không?
- Tôi cần làm những xét nghiệm nào?
- Tình trạng của tôi sẽ là tạm thời hay mãn tính?
- Có các lựa chọn thay thế cho phương pháp điều trị mà bác sĩ đang đề xuất không, là gì?
- Tôi có những bệnh lý khác. Làm cách nào để tôi quản lý chúng cùng nhau một cách tốt nhất?
- Có những hạn chế nào tôi cần tuân theo không?
- Tôi có nên gặp bác sĩ chuyên khoa không?
Và đừng ngần ngại hỏi những câu hỏi khác.
Những gì bác sĩ sẽ hỏi bạn
Bác sĩ có thể hỏi bạn những câu hỏi sau:
- Các triệu chứng của bạn bắt đầu khi nào?
- Các triệu chứng của bạn xuất hiện rồi biến mất, hay chúng liên tục?
- Khi nào các triệu chứng của bạn có khả năng bùng phát nhất?
- Bạn đã thử những phương pháp điều trị hoặc biện pháp tự chăm sóc nào?
- Có phương pháp điều trị hoặc biện pháp tự chăm sóc nào giúp ích không?
- Bạn có bệnh lý nào khác không?
