Chứng da vẽ nổi là gì?
Da vẽ nổi (dermatographia) là tình trạng khi gãi nhẹ vào da, các vết gãi đỏ lên và nổi mẩn, giống như nổi mề đay. Những vết đỏ này thường biến mất trong vòng 30 phút.
Các bác sĩ vẫn chưa biết nguyên nhân của chứng da vẽ nổi, nhưng tình trạng này xảy ra ở một số người bị nhiễm trùng, có cảm xúc buồn bực, hoặc do dùng thuốc như dùng penicillin.
Hầu hết những người mắc chứng da vẽ nổi không tìm cách điều trị. Nếu các dấu hiệu và triệu chứng của bạn đặc biệt khó chịu, bác sĩ có thể khuyên dùng các thuốc trị dị ứng như cetirizine (Zyrtec) hoặc diphenhydramine (Benadryl).
Triệu chứng
Các triệu chứng của chứng da vẽ nổi có thể bao gồm:
- Các đường màu đỏ nổi lên
- Có vết sưng
- Có những chỗ viêm
- Vết lằn trên da
- Ngứa
Các dấu hiệu và triệu chứng có thể xảy ra trong vòng vài phút sau khi da bạn bị cọ xát, gãi, hoặc trầy xước và thường biến mất trong vòng 30 phút. Trong những trường hợp hiếm gặp, chứng da vẽ nổi biểu hiện chậm hơn và kéo dài vài giờ đến vài ngày.
Bạn có thể mắc chứng da vẽ nổi hàng tháng hoặc hàng năm.
Khi nào cần đi khám
Hãy đi khám bác sĩ nếu các dấu hiệu và triệu chứng của bạn đặc biệt khó chịu.
Chuẩn bị cho cuộc hẹn khám
Khi bạn gọi điện để đặt lịch hẹn, bạn có thể được giới thiệu ngay đến bác sĩ chuyên về các bệnh lý da (bác sĩ da liễu) hoặc bác sĩ chuyên về dị ứng.
Đây là một số thông tin để giúp bạn chuẩn bị cho cuộc hẹn khám.
Những gì bạn nên làm
Vào thời điểm bạn đặt lịch hẹn, hãy nhớ hỏi trước xem bạn có cần làm gì không, chẳng hạn như không dùng thuốc kháng histamine trong vài ngày trước đó.
Bạn cũng nên:
- Ghi lại bất kỳ triệu chứng nào bạn đang gặp phải, ngay cả khi chúng có vẻ không liên quan đến lý do bạn lên lịch cuộc hẹn.
- Ghi lại những thông tin cá nhân quan trọng, bao gồm cả những sự thay đổi trong cuộc sống gần đây, hoặc những căng thẳng lớn.
- Lập danh sách tất cả các loại thuốc, vitamin hoặc thực phẩm bổ sung bạn đang dùng.
Những gì bác sĩ sẽ hỏi
Các câu hỏi mà bác sĩ có thể hỏi bao gồm:
- Các triệu chứng xuất hiện khi nào?
- Các triệu chứng của bạn có xuất hiện trước một căn bệnh hoặc một loại thuốc mới không?
- Các triệu chứng của bạn diễn ra liên tục hay thỉnh thoảng?
- Các triệu chứng của bạn nghiêm trọng đến mức nào?
- Các triệu chứng của bạn có khiến bạn hạn chế các hoạt động, hoặc cản trở lối sống của bạn không?
- Bạn có bị dị ứng không? Dị ứng với thứ gì?
- Bạn có làn da khô hoặc bất kỳ bệnh lý da nào khác không?
- Có điều gì làm giảm bớt các triệu chứng của bạn không?
- Có điều gì làm các triệu chứng của bạn tồi tệ hơn không?
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác của chứng da vẽ nổi là không rõ ràng. Nó có thể được gây ra bởi một phản ứng dị ứng, nhưng các nhà nghiên cứu chưa xác định được chất gây dị ứng cụ thể nào.
Những điều đơn giản cũng có thể gây ra các triệu chứng của chứng da vẽ nổi. Ví dụ, sự cọ xát từ quần áo hoặc ga trải giường có thể gây kích ứng da của bạn. Đôi khi, chứng da vẽ nổi xảy ra do một người bị nhiễm trùng, có tâm trạng buồn bực, hoặc dùng thuốc, chẳng hạn như penicillin.
Các yếu tố rủi ro
Chứng da vẽ nổi có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng nó có xu hướng phổ biến hơn ở thiếu niên và thanh niên. Nếu bạn có các bệnh lý da khác, chẳng hạn như da khô hoặc viêm da, bạn sẽ dễ mắc chứng da vẽ nổi hơn. Bất kỳ bệnh lý da nào gây ra cảm giác muốn gãi thường xuyên đều làm tăng nguy cơ của bạn.
Phòng ngừa chứng da vẽ nổi
Để giảm bớt sự khó chịu và ngăn ngừa tình trạng da vẽ nổi, bạn hãy:
- Tránh kích ứng da của bạn. Tránh sử dụng xà phòng mạnh trên da của bạn. Không mặc quần áo làm từ chất liệu gây ngứa, chẳng hạn như len. Tắm nước nóng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng.
- Đừng làm trầy xước da của bạn. Nếu bạn mắc chứng da vẽ nổi, hoặc có các bệnh lý da khác mà gây ngứa thường xuyên, hãy cố gắng tránh gãi da. Việc gãi sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng này.
- Giữ ẩm cho làn da của bạn. Da khô có xu hướng làm cho da ngứa. Hãy giữ ẩm cho da bằng cách sử dụng lotion và kem sau khi tắm.
Chẩn đoán chứng da vẽ nổi
Bác sĩ có thể chẩn đoán chứng da vẽ nổi bằng một xét nghiệm đơn giản. Bác sĩ sẽ dùng que đè lưỡi vẽ trên da cánh tay hoặc da lưng của bạn để xem liệu các đường màu đỏ có nổi lên, hoặc các vết lằn có xuất hiện trong vòng vài phút hay không.
Điều trị
Các triệu chứng của chứng da vẽ nổi thường tự biến mất, và việc điều trị chứng da vẽ nổi là không cần thiết. Tuy nhiên, nếu tình trạng này nghiêm trọng hơn hoặc gây khó chịu, bác sĩ có thể khuyên dùng các thuốc kháng histamine như diphenhydramine (Benadryl), fexofenadine (Allegra) hoặc cetirizine (Zyrtec).
