Tổng quan
Mạch máu như vòng nhẫn (vascular ring, hay còn gọi là vòng mạch máu) là dị tật của cung động mạch chủ trong mạch máu chính dẫn từ tim. Cung động mạch chủ và các nhánh của nó bị dị dạng, nên bao quanh một phần hoặc hoàn toàn khí quản, thực quản hoặc cả hai. Thực quản là ống dẫn từ miệng đến dạ dày.
Những dị tật này có từ khi mới sinh (bẩm sinh), nhưng các triệu chứng có thể xảy ra ở trẻ sơ sinh hoặc sau này trong cuộc đời. Các triệu chứng xảy ra do một phần của vòng ép vào khí quản hoặc thực quản, hoặc cả hai.
Một số người bị tình trạng mạch máu như vòng nhẫn không có triệu chứng, nhưng vòng mạch máu ép vào khí quản và thực quản có thể dẫn đến các vấn đề về hô hấp và tiêu hóa. Các dấu hiệu và triệu chứng hô hấp bao gồm:
- Nhiễm trùng đường hô hấp thường xuyên
- Thở khò khè
- Ho
Các dấu hiệu và triệu chứng về tiêu hóa bao gồm:
- Khó nuốt
- Khó cho ăn, cho bú
- Nôn mửa
Những người bị tình trạng mạch máu như vòng nhẫn cũng có thể mắc các dị tật tim bẩm sinh khác.
Chẩn đoán
Để chẩn đoán tình trạng mạch máu như vòng nhẫn (vòng mạch máu) và loại trừ các tình trạng khác có thể gây ra các triệu chứng, bác sĩ sẽ xem xét các dấu hiệu và triệu chứng của con bạn, khám sức khỏe và yêu cầu các xét nghiệm, bao gồm:
- Xét nghiệm hình ảnh. Phim chụp X-quang ngực có thể cho thấy cung động mạch chủ nằm ở phía nào của cơ thể và những sự thay đổi trong khí quản. Những sự thay đổi này có thể gợi ý rằng có một vòng mạch máu.
Các xét nghiệm hình ảnh khác có thể được thực hiện để chẩn đoán vòng mạch máu, chẳng hạn như siêu âm tim, chụp CT mạch máu, hoặc chụp cộng hưởng từ. Các bác sĩ cũng có thể sử dụng các xét nghiệm này để lập kế hoạch điều trị.
- Nuốt bari. Trong xét nghiệm này, con bạn nuốt một chất gọi là bari. X-quang được sử dụng để xem bari di chuyển bên trong thực quản như thế nào. Bari giúp bác sĩ xem liệu có vết lõm do các vòng mạch máu gây ra hay không.
- Nội soi đường tiêu hóa trên. Một chiếc ống dài, linh hoạt có gắn camera sẽ giúp bác sĩ của con bạn kiểm tra thực quản. Ống nội soi được đưa vào miệng và đi vào cổ họng. Một camera nhỏ ở đầu ống sẽ gửi hình ảnh đến màn hình video.
- Nội soi phế quản. Nội soi phế quản có thể được thực hiện để đánh giá nguyên nhân của các triệu chứng, và xác định vị trí cũng như mức độ nghiêm trọng của sự chèn ép khí quản. Trong xét nghiệm này, bác sĩ đưa một ống nhỏ, linh hoạt vào miệng hoặc mũi và đi vào phổi. Một chiếc đèn và một camera nhỏ gắn vào ống soi phế quản giúp bác sĩ nhìn vào bên trong khí quản và đường dẫn khí của phổi.
Điều trị vòng mạch máu
Phẫu thuật thường là cần thiết để điều trị các vòng mạch máu chèn ép vào khí quản hoặc thực quản và để tránh các biến chứng. Bác sĩ phẫu thuật sẽ chia tách các vòng mạch máu để tháo gỡ các mạch đang chèn ép khí quản và thực quản. Bác sĩ thường thực hiện phẫu thuật mở, nhưng trong một số trường hợp, phương pháp xâm lấn tối thiểu có thể được áp dụng.
Các phương pháp phẫu thuật khác nhau có thể được sử dụng, tùy thuộc vào dị tật cụ thể.
Trẻ em và người lớn có vòng mạch máu có thể cần được chăm sóc suốt đời và tái khám định kỳ với bác sĩ chuyên khoa để theo dõi tình trạng của họ. Nhiều chuyên gia, bao gồm bác sĩ bệnh tim mạch bẩm sinh, bác sĩ chuyên khoa phổi, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa, và bác sĩ chuyên khoa tai-mũi-họng có thể tham gia chăm sóc cho bệnh nhân.
