Tổng quan
U nguyên bào tuyến tùng (pineoblastoma) là một loại ung thư bắt đầu từ tuyến tùng của não. Tuyến tùng nằm ở trung tâm của não. Tuyến tùng sản xuất một loại hormone gọi là melatonin. Melatonin đóng một vai trò trong chu kỳ ngủ-thức tự nhiên của cơ thể.
U nguyên bào tuyến tùng bắt đầu bằng sự tăng sinh của các tế bào trong tuyến tùng. Các tế bào phát triển nhanh chóng và có thể xâm lấn và phá hủy các mô cơ thể khỏe mạnh.
U nguyên bào tuyến tùng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Nhưng nó xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ nhỏ. U nguyên bào tuyến tùng có thể gây đau đầu, buồn ngủ và thay đổi cách mắt di chuyển.
Rất khó điều trị u nguyên bào tuyến tùng. Nó có thể lây lan trong não và lan vào chất lỏng xung quanh não. Chất lỏng này được gọi là dịch não tủy. U nguyên bào tuyến tùng hầu như không bao giờ lan rộng ra ngoài hệ thống thần kinh trung ương. Việc điều trị thường bao gồm phẫu thuật để cắt bỏ càng nhiều ung thư càng tốt. Các phương pháp điều trị bổ sung cũng có thể được đề xuất.
Chẩn đoán u nguyên bào tuyến tùng
Các xét nghiệm và thủ thuật được sử dụng để chẩn đoán u nguyên bào tuyến tùng bao gồm:
- Xét nghiệm hình ảnh. Các xét nghiệm hình ảnh có thể tìm thấy vị trí và kích thước của khối u não. Chụp cộng hưởng từ (MRI) thường được sử dụng để chẩn đoán khối u não. Các kỹ thuật tiên tiến cũng có thể được sử dụng, như chụp cộng hưởng từ tưới máu não (MRI perfusion), quang phổ cộng hưởng từ.
Các xét nghiệm bổ sung có thể bao gồm chụp cắt lớp vi tính (CT) và chụp cắt lớp phát xạ positron (PET).
- Cắt lấy một mẫu mô để xét nghiệm. Sinh thiết là thủ thuật lấy một mẫu mô để xét nghiệm. Nó có thể được thực hiện bằng kim trước khi phẫu thuật. Hoặc mẫu có thể được lấy ra trong quá trình phẫu thuật. Mẫu mô được phân tích trong phòng thí nghiệm, để xác định loại tế bào và tốc độ phát triển của chúng.
- Lấy dịch não tủy để xét nghiệm. Chọc ống sống thắt lưng (lumbar puncture, hay còn gọi là spinal tap) là một thủ thuật để thu thập một mẫu chất lỏng xung quanh não và tủy sống. Bác sĩ sẽ chọc một cây kim vào giữa hai xương ở phần cột sống dưới. Kim được sử dụng để lấy dịch não tủy từ xung quanh tủy sống. Chất lỏng này được kiểm tra để tìm tế bào u nguyên bào tuyến tùng. Dịch não tủy cũng có thể được thu thập trong quá trình sinh thiết để lấy mô ra khỏi não.
Điều trị u nguyên bào tuyến tùng
Các lựa chọn điều trị u nguyên bào tuyến tùng bao gồm:
- Phẫu thuật để làm giảm sự tích tụ chất lỏng trong não. U nguyên bào tuyến tùng có thể đủ to để chặn dòng chảy của dịch não tủy. Điều này gây áp lực lên não. Bác sĩ có thể phẫu thuật để chuyển hướng chất lỏng qua một cái ống dẫn, để giảm bớt áp lực. Thủ thuật này có thể được thực hiện cùng lúc khi sinh thiết hoặc khi phẫu thuật cắt bỏ u nguyên bào tuyến tùng.
- Phẫu thuật để cắt bỏ u nguyên bào tuyến tùng. Bác sĩ phẫu thuật não, còn được gọi là bác sĩ phẫu thuật thần kinh, làm việc để loại bỏ càng nhiều khối u nguyên bào tuyến tùng càng tốt. Đôi khi bác sĩ không thể cắt bỏ tất cả khối ung thư. Lý do là u nguyên bào tuyến tùng hình thành gần các cấu trúc quan trọng nằm sâu bên trong não. Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân thường phải cần thêm các phương pháp điều trị bổ sung. Những phương pháp điều trị này nhắm vào các tế bào còn lại.
- Xạ trị. Xạ trị sử dụng chùm tia năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Những chùm tia này có thể là tia X, proton hoặc đến từ các nguồn khác. Trong quá trình xạ trị, một chiếc máy sẽ chiếu các chùm tia tới não và tủy sống. Bức xạ được hướng vào các tế bào ung thư.
Tia phóng xạ thường được chiếu vào toàn bộ não và tủy sống. Lý do là các tế bào ung thư có thể lây lan từ não đến các bộ phận khác của hệ thống thần kinh trung ương. Phương pháp điều trị này thường được khuyến nghị cho người lớn và trẻ em trên 3 tuổi.
- Hóa trị. Hóa trị sử dụng thuốc mạnh để tiêu diệt tế bào ung thư. Hóa trị thường được sử dụng sau phẫu thuật hoặc xạ trị. Đôi khi nó được sử dụng cùng lúc với xạ trị. Đối với u nguyên bào tuyến tùng lớn hơn, hóa trị liệu có thể được sử dụng trước khi phẫu thuật. Việc này có thể thu nhỏ ung thư và giúp bác sĩ dễ dàng cắt bỏ nó hơn.
- Xạ phẫu (radiosurgery). Phẫu thuật phóng xạ lập thể tập trung nhiều chùm tia phóng xạ vào các điểm chính xác để tiêu diệt tế bào ung thư. Xạ phẫu đôi khi được sử dụng để điều trị u nguyên bào tuyến tùng tái phát sau khi điều trị.
- Các thử nghiệm lâm sàng. Thử nghiệm lâm sàng là nghiên cứu về phương pháp điều trị mới. Những nghiên cứu này cung cấp một cơ hội để thử nghiệm các lựa chọn điều trị mới nhất. Tác dụng phụ của các phương pháp điều trị này có thể không được biết đến. Hãy hỏi bác sĩ xem bạn có thể tham gia thử nghiệm lâm sàng hay không.
